تکنسین داروخانه یا همان نسخه خوان فردی متخصص و آموزش دیده است که زیر نظر دکتر داروساز، امورات مربوط به داروخانه از قبیل پذیرش نسخه، تحویل دارو و تجهیزات پزشکی را به بیماران انجام میدهد. تکنسینهای داروسازی در بسیاری از زمینه ها (مدیریت داروها، آزمایشات بالینی و ساخت داروهای ترکیبی و …) تخصص دارند. تکنسینهای داروخانه علاوه بر داروخانه ها و بیمارستانها در شرکتهای تولیدکننده دارو، شرکتهای بیمه شخص ثالث، شرکتهای تولید کننده نر افزار داروخانه یا در مراکز دولتی و یا آموزشی مشغول به کار میباشند. همچنین در کشورهای پیشرفته خدماتی از قبیل مکالمه مستقیم با بیماران در جهت آگاهی از مصرف به موقع داروها انجام توسط این افراد انجام داده میشود. در سالهای اخیر اهمیت این شغل در شرکتهای داروسازی در حال افزایش میباشد.
اولین مرحله در آموزش تکنسین داروخانه یادگیری نسخه خوانی و نسخه پیچی‌ست.
متقاضی فعالیت پس از گذراندن دوره‌های آموزشی و دریافت گواهی و مدرک معتبر که از مراکز آموزشی مرتبط قابل اخذ میباشد به عنوان تکنسین داروخانه می‌تواند تقاضای فعالیت در این بازار کار را داشته باشد.
پس از خواندن نسخه و ثبت نسخ در نرم‌افزار داروخانه قبل از تحویل داروها به بیمار جهت کنترل نهایی آن‌ها را تحویل مسئول فنی می‌نماید.
تکنسین داروخانه پس از اینکه مهارت‌های لازم برای فعالیت در داروخانه را کسب میکند به عنوان دستیار داروساز شروع به فعالیت میکند.
بررسی اولیه نسخه از نظر موجودی: درگام اول تکنسین داروخانه نسخه را از بیمار دریافت کرده و از موجودی دارو اطمینان حاصل میکند. هچنین اطمینان از کامل بودن اطلاعات نسخ دستی و یا نسخ الکترونیک یکی دیگر از وظایف تکنسین داروخانه میباشد.
در این مرحله فهم و تفسیر نسخه باید توسط کسی صورت گیرد که
در مواردی که نسخه خوانا نبوده و یا داروی تجویزی با معیارهای معمول نمی خواند، این مساله اول به مسئول فنی داروخانه گزارش شود.
زیرا گاه بر اساس نیاز ، مثلاً داروی هورمونی زنانه برای مرد تجویز شده یا همزمان دو داروی کم کاری و پرکاری تیروئید تجویز می شود و یا قرص لوامیزول را به منظور افزایش مقاومت بدن در برابر عفونتهای ویروسی به کار می برد. بازگو کردن تفسیر اشتباه بر روی نسخه می تواند باعث سلب اعتماد بیمار از پزشک و ایجاد مسائل قضایی و حقوقی برای داروخانه گردد. در چنین مواردی بهتر است توسط مسئول فنی با پزشک معالج تماس گرفته شده و رفع ابهام گردد.
بیماری با نسخه پزشک متخصص غدد مراجعه کرده، به علت خوانا نبودن نسخه و با توجه به توضیحی که بیمار می دهد( ناراحتی معده و لاغر شدن ) کمک نسخه پیچ ۳۰۰ عدد قرص مترونیدازول را برای تحویل به بیمار آمده می کند .
مسئول فنی در زمان ارائه توصیه متوجه موضوع شده و پس از تماس با پزشک معالج، داروی متی مازول تحویل می شود.
این مرحله مهمترین بخش در روند نسخه پیچی و کار تکنسین داروخانه است. در این مرحله در صورت ناخوانا بودن نسخه، اسامی مشابه دارویی ( مثل Acculate &Accutan ویا Ritodrine & Ritalin ) مد نظر داشته و دارویی تجویزی را در شکل ، قدرت واحد و تعداد درخواستی به بیمار تحویل داده میشود.
صحت انجام این مرحله، هم در زمان برداشتن دارو از قفسه و هم در زمان تحویل دارو به بیمار باید چک گردد و این امر تنها در صورت درک صحیح از مفاد نسخه و محاسبه دقیق کمیت مورد نظر امکانپذیر است.
در این مرحله تهیه برچسب، حتی قبل از آماده سازی داروی درخواستی، می تواند کمک زیادی به انجام صحیح روند تحویل دارو نماید. بیشتر نسخه پیچهای خوب، دارو را حداقل سه بار با مشخصات نسخه چک می کنند. یکبار زمان برداشتن دارو از قفسه، یکبار زمان برچسب زدن و یکبار زمانی که دارو به بیمار تحویل می شود.
انتخاب دارو بر اساس شکل، رنگ و محل قرار گرفتن دارو در قفسه می تواند به شدت جان بیمار را تهدید نماید.
علیرغم اهمیت این مرحله، متأسفانه اکثر داروخانه ها این کار را انجام نمی دهند. مهمترین مزایای این کار عبارت است از:
اطلاعات لازم در مورد Stock دارویی و میزان مصرفی به دست می آید. در صورتیکه هر نوع مشکلی در قبال تحویل دارو به بیمار روی داد می توان به آن رجوع کرد. لازم به ذکر است که در صورت استفاده از سیستم مکانیزه در داروخانه، کلیه این نیازها بر طرف می شود.
با استفاده از نرم افزار مدیریت داروخانه، نسخه در فرم فروش در نرم‌افزار ثبت و محاسبات قیمتی توسط نرم افزار انجام می‌پذیرد و از موجودی کالا یا دارو در انبار کسر شده و این امکان فراهم است که فیش پرینتی به مشتری جهت پرداخت ارائه شود که سابقه پرداخت در نرم‌افزار حفظ میشود.
نکات قابل ذکر برای این مرحله عبارتند از :
دستور مصرف قرص دیگوکسین چنانچه ذکر شود « روزی یک عدد بجز دوشنبه و چهارشنبه » ممکن است بیمار جمله را کامل نخوانده و در تمام هفته آن را مصرف کند. بهتر است این دستور به صورت « بجز دوشنبه و چهارشنبه روزی یکعدد » قید گردد.
استفاده از اعداد کسری و اعشار می تواند با درک اشتباه بیمار همراه باشد. مثلا دستور مصرف
« قرص سه بار در روز » را ممکن است بیمار به صورت « روزی یک عدد سه بار در روز» و یا « روزی دو عدد سه بار در روز » دریافت شود.
یا آنکه دستورمصرف وارفارین را که « قرص در روز» را به علت بد خط بودن دریافت کند. در چنین مواردی ذکر دستور مصرف به صورت « روزی نصف قرص» بهتر خواهد بود.
برچسب آن دسته از داروهای ترکیبی که توسط داروخانه ساخته می شود، علاوه بر توصیه های فوق باید محتوی نام،نشانی، تلفن تماس داروخانه، نام پزشک معالج، تاریخ ساخت، فرمول ترکیب و نام بیمار باشد.
بعد از آماده سازی، الصاق برچسب و بسته بندی دارو، با صدا کردن نام بیمار ، نام وی با نام نوشته شده روی نسخه تطبیق داده می شود. با توجه به مقتضیات فرهنگی جامعه، بهتر است بیماران خانم را با نام کوچک صدا نکرد. در مواردی که تنها نام کوچک بیمار نوشته شده با چند سوال، نظیر نام پزشک و نوع بیماری ؛ تعلق نسخه به وی مسلم گردیده و سپس نام خانوادگی را برای مرحله تحویل دارو به نسخه اضافه کنید.
البته در برخی داروخانه ها یک ژتون شماره دار به بیمار داده شده وسپس با صدا زدن شماره ژتون، آن را از بیمار تحویل گرفته و دارو را تحویل می نمایند. در این مرحله نسخه پیچ باید یا تکنسین داروخانه دقت نماید شماره بسته دارویی با شماره ژتون تحویلی یکسان باشد. در این صورت مشکلی بوجود نخواهد آمد. بیمار یا همراه وی باید به شکل خصوصی و محرمانه مورد مشورت قرار گرفته و اطلاعات لازم به شکل شفاهی به وی گوشزد شود.
روند نسخه پیچی هرچه که باشد، نتیجه مورد نظر آن تحویل داروی مناسب است که در بسته بندی مناسب و به همراه دستورات و توصیه های لازم به دست بیمار می رسد.
نظرات (0)